Nu NSC (Pieter Omtzigt) als laatste zijn verkiezingsprogramma bekend heeft gemaakt, kan de pensioen-balans opgemaakt worden. Die is niet best. Ik, Theo Gommer, mis elke visie op het pensioen- en dus arbeidsmarktdossier.
Zo wil NSC ’maar’ 50.000 migranten per jaar. Maar ja, als je weet dat we de komende 15 jaar per jaar 100.000 arbeidsplaatsen verliezen als gevolg van reguliere pensionering/vergrijzing, hoe gaan we dat dan oplossen? Zeker als je ook partijen ziet die de AOW/pensioenleeftijd terug willen naar 65 jaar – en vroegpensioen tot 3 jaar dáárvoor willen handhaven?
Arbeidsmarkt
Ook de visie op de arbeidsmarkt en het arbeidscontract is helaas achterhaald. Mensen willen zélf de keus maken om zzp’er te worden. Dus, óf we accepteren zzp’ers, óf we versoepelen het ontslagrecht. Maar handhaving en terug naar ’vast en onbepaald’ is achterhaald.
Pensioenontslag
En als je dan werknemers wilt helpen, zorg dan dat ze zonder problemen kunnen doorwerken na de AOW-leeftijd. Verbied het pensioenontslag en geef ze het recht om parttime door te werken tot 5 jaar daarna. Dat hebben we dus ook nodig in de arbeidsmarkt.
Visie op pensioenplicht
Het zou ook van visie getuigen om een pensioenplicht, zowel voor ouderdomspensioen (dus sparen) als arbeidsongeschiktheid, te introduceren. Als je weet dat er steeds meer witte en grijze vlekken komen (werknemers met geen of een slechte pensioenregeling) en er dus veel zzp’ers zijn (en blijven), die ook maar mondjesmaat aan pensioenopbouw doen.
Terugdraaien
Hoe kan het verder dat als in 2010 – dat is dus bijna 15 jaar gelden – (democratisch) is besloten om én de pensioenleeftijd te verhogen én naar een persoonlijk pensioensysteem te gaan, er partijen zijn die dit terug willen draaien? Dan ben je toch niet realistisch en naïef? Kinderlijk recalcitrant. De maatschappij én arbeidsmarkt zijn toch inmiddels verpersoonlijkt?
Persoonlijk
Er is toch sprake van forse ver-singleling en nog maar 21% werkt meer dan 10 jaar bij dezelfde werkgever. Daar passen standaard collectiviteiten en solidariteit toch gewoon niet meer in? De maatschappelijke ontwikkelingen gaan zo snel. Hoe kun je dan denken dat je een levenlang dezelfde soort baan hebt? En zeker als het een zware baan is waarvan je bij de start al weet dat je die niet volhoudt. We willen toch naar een leven-lang-leren?
Oplossing
Al met al is het niet zo moeilijk: een minimale pensioenplicht, het spaargedeelte daarboven mag je dan ook gebruiken vóór pensioendatum; voor studie, zorg, sabattical, eigen woning of eigen bedrijf. En vanaf 10 tot 15 jaar vóór de AOW-datum werk je aan employability & pensioen; eerder parttimen, omscholing en demotie, om het langer vol te houden.
Keuze na ingang pensioendatum
Ook moet er een mogelijkheid komen om, nadat je pensioen is ingegaan, je alsnog andere keuzes kunt maken. Pensioen is dan gewoon een spaarpot, waar je binnen wat regels opneemt naar behoefte. Inclusief het (tijdelijk en deels) stopzetten. Hoe kun je op je zestigste keuzes maken voor de komende 25 tot 30 jaar?
Lees ook mijn artikel: Meer opnamemogelijkheden pensioen
Zware beroepen
Tot slot; stop met het benoemen van ’zware beroepen’. Elk beroep is zwaar. Onlangs stelde – in deze krant – een ambtenaar van 58 dat ze ook een zwaar beroep had. Ze werkte al 35 jaar en gezien alle technologische ontwikkelingen, viel het haar zwaar. Tja. Dat kan, maar ja, dan moet je een beroep gaan doen waar je alleen maar ’er hoeft te zijn’. En spreek je dus eerder je pensioengeld aan als dat minder salaris oplevert.
Deze column is geschreven door Theo Gommer en gepubliceerd op 4 november 2023 – De Telegraaf.
Theo Gommer is managing partner van &Gommer Pensions Group. Hij houdt van snelheid en is goed in het analyseren van pensioenvraagstukken en maakt daarbij de vertaling naar pragmatische oplossingen. Hierbij maakt hij gebruik van diepgaande kennis van alle aspecten van pensioen: sociale zekerheid, fiscaal, civiel, actuarieel en verzekeringstechnisch.
Theo is in staat om de vaak lastige pensioenmaterie op een begrijpelijke wijze te communiceren naar professionals, pensioenverantwoordelijken en werknemers.
