Een ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op grond van de WOR bij invoering, wijziging en beëindigen van een pensioenovereenkomst. Dus gaat er iets veranderen met jullie pensioen, dan moet je als OR dus instemmen. Als de instemming wordt overgeslagen, dan is de pensioenregeling niet op de juiste wijze aangepast met alle mogelijke gevolgen van dien. Dit klinkt eenvoudig, maar toch blijkt het in de praktijk lastiger te zijn dan gedacht. In deze blog beschrijf ik 5 veel voorkomende vraagstukken uit de praktijk. Het blijkt vaak onduidelijk of er wel of niet ingestemd moet worden in bepaalde situaties. Hierbij alvast het antwoord, in onderstaande situaties heeft de OR wel degelijk instemmingsrecht !
OR heeft instemmingsrecht bij verlaging toetredingsleeftijd 18 jaar
De toetredingsleeftijd moet per 1 januari 2024 worden verlaagd naar 18 jaar. Dat is een wettelijke wijziging. Stel jullie hebben nu een toetredingsleeftijd en niemand onder 21 jaar in dienst. Dan heb je als OR toch instemmingsrecht. Sterker nog, alle huidige werknemers (ouder dan 21 jaar) moeten akkoord gaan met die wijziging.
OR heeft ook instemmingsrecht bij vrijwillige aansluiting bij pensioenfonds
Als gevolg van de Wet Toekomst Pensioenen moeten alle pensioenregelingen de komende jaren worden aangepast. Dus ook als je vrijwillig bent aangesloten bij een pensioenfonds. De OR en jullie werkgever hebben geen actieve rol bij die aanpassing. Dat doen de sociale partners (werkgevers- en werknemersorganisaties) bij het fonds. Afhankelijk van wat is afgesproken in jullie aansluitovereenkomst, mag je op dat moment weg bij het fonds of jullie moeten ondanks de wijziging gewoon blijven. Als je moet blijven, heb je dus geen enkele keuze. Maar je hebt als OR wel instemmingsrecht. En ook hier heb je een akkoord van alle werknemers nodig.
Netto pensioenregeling
De pensioenopbouw is wettelijk gemaximeerd op een salaris van 100k. Het maximum wordt jaarlijks geïndexeerd en is voor 2023 € 128.810,-. Boven dat maximum kan een netto pensioenregeling worden afgesproken. Vaak geldt dit voor een klein groepje werknemers en in sommige bedrijven zelfs alleen maar voor de directeur. Wanneer er iets wijzigt in deze regeling, heb je als OR instemmingsrecht. Vaak vinden partijen het niet nodig om dat langs de OR te laten gaan. Maar je neemt een zeker risico wanneer je dit niet doet.
Fusies en overnames
Vaak zien wij bij overnames dat er wordt afgesproken dat de arbeidsvoorwaarden, en ook pensioen, zullen worden geharmoniseerd. Dat gebeurt niet altijd meteen. Vaak gaat eerst iedereen ‘over’ en daarna begint de harmonisatie. Als dan de pensioenregeling voor de overgenomen werknemers wijzigt, dan is er instemmingsrecht voor de OR.
Losse verzekeringen, zoals arbeidsongeschiktheids- of ANW-hiaatpensioen
Het arbeidsongeschiktheidspensioen, ook vaak WGA-hiaat en WIA-excedent genoemd, valt wanneer het wijzigt, ook onder het instemmingsrecht van de OR. Net als een losse verzekering voor het ANW-hiaat.
Wat als de OR geen instemming heeft gegeven?
Wanneer een pensioenregeling wordt aangepast dan is de instemming van de OR vereist en moeten alle werknemers akkoord gaan met de aanpassing. Als een van beide niet gebeurt, dan is niet voldaan aan de wettelijke eisen voor het aanpassen en kan een werknemer stellen dat regeling niet (op de juiste wijze) is aangepast. En dus kan de werknemer een beroep doen op oude pensioenregeling.
Lees ook: Waar sta je als OR in de pensioentransitie
Jan van Harten is senior pensioenadviseur en partner bij &Gommer Pensions Group en heeft meer dan 25 jaar ervaring in pensioenadvies. Hij is in staat complexe pensioenvraagstukken terug te brengen naar de kern, pragmatisch op te lossen en op een begrijpelijke manier te communiceren.
Pensioen is belangrijk en moet goed geregeld zijn. Maar je moet niet doorslaan aldus Jan: “Ik zie dat een hele grote groep mensen hun wensen en dromen uitstelt tot na hun pensioen en tot die tijd de dagen aftellen. Een goede pensioenregeling is belangrijk, maar wanneer je mensen vergeten in het nu te leven, dan moet je echt ingrijpen”.
